Prebiyotikler, probiyotikler her zaman beslenmemizde yer almalı…

Geçen hafta süt ile ilgili  kısa bir yazımız olmuştu. Bu hafta prebiyotikler ve probiyotik besinler ile süt konusunu tamamlamak istedim.

Prebiyotik, probiyotik ne demektir?

Probiyotikler, insan sağlığına olumlu yönde etkileyen ve gıda katkı maddesi olarak kullanılan canlı mikroorganizmalar olarak tanımlanır.

Prebiyotikler ise, bu bakterilerin büyüme ve gelişmelerine ortam sağlayan sindirilemeyen karbonhidrat bileşenlerine denir. Frukto-oligosakkaritler yapısındaki prebiyotikler başta anne sütü olmak üzere birçok lifli gıdalarda örneğin enginar, kereviz, pırasa, kuşkonmaz muzda bulunur. Bu gıdalar barsağa ulaştığında faydalı barsak bakterilerinin büyüme ve gelişimi için uygun ortam sağlarlar. İnülin ve oligofruktoz en yaygın kullanılandır.

Probiyotik mikroorganizmaların bir kısmı insan beslenmesinde önemli bir yere sahip olan yoğurt, kefir, kımız, peynir gibi fermente süt ürünlerinin yapımında mayalama için kullanılır. Bu bakteriler bağırsak florasını oluşturan faydalı bakterilerin sayılarını artırarak barsak sağlığını korumada yardımcı olurlar.

Probiyotik bakteriler bağırsakta canlılığını koruyabilen, insan sağlığına faydalı bakterilerdir. Bu bakteriler barsak yüzeyine tutunarak enfeksiyon riskini azaltırlar ve metabolizmaya yardımcı olurlar. Bazı toksik gıda bileşenlerini parçalarlar. Ayrıca bu bakterilerin laktoz (süt şekeri) hidrolizi, serum kolesterol düzeyinin azaltılması, kolon (kalın barsak) kanserinin  önlenmesi, bağışıklık sisteminin uyarılması gibi faydaları vardır.

Bu bakteriler hastalık yapan bakterilerle rekabet ederler, B ve K vitaminlerini üretimi, bazı sindirim enzimlerinin sentezi, anti kanserojen ve bağışıklık sistemini güçlendirici özellikleri vardır.

Temel besleyici özellikleri dışında vücudumuza fizyolojik yararlar sağlayan kronik hastalıklar riskini azaltabilen besinlere fonksiyonel besinler adı verilmektedir. Probiyotik gıdalar da bu kapsama alınmıştır.

Bu besinlere örnek vermek gerekirse, ekşi mayalı ekmek, turşu, tarhana, yoğurt, kefir, ayran, kımız, maya ile yapılmış hamur işleri, boza gibi besinlerdir.

Bu besinlere, her gün beslenmemizde yer vermeliyiz.